دانلود پاورپوینت بررسی خانه عامریها در کاشان

دانلود پاورپوینت بررسی خانه عامریها در کاشان
 
بخشی از مطلب
فقدان مطالب کتبی و مستند که اشاره بر سابقه تاریخی مجموعه خانه های عامری ها داشته باشند، تخمین تاریخ دقیق ساخت بنا را غیرممکن ساخته است. با این وجود علیرغم گمانه های مبنی بر وجود ریشه اصلی بنا در دوره سلجوقی و صفویه آنچه امروز بنام مجموعه خانه های تاریخی عامری شناخته می شود در اواخر دوره زندیه و ابتدای شکل گیری سلسله قاجار پدید آمده است.
 
 
 
موقعیت بنا
 
 
 
مجموعه خانه های تاریخی عامری ها جزو با ارزش ترین نمونه ها به شمار می آید که در خیابان علوی، محله سلطان میر احمد شهر کاشان واقع است.
 
 
 
ویژگی های کالبدی بنا
 
 
 
درمیان خانه های تاریخی کاشان، مجموعه خانه های تاریخی عامری ها بدون اغراق جزو با ارزش ترین نمونه ها به شمار می آید. خانه در خیابان علوی، محله سلطان میر احمد در شهر کاشان واقع است. در میانه محوری تاریخی که مسجد و مدرسه آقا بزرگ و آن سوتر بازار کاشان را به مجموعه ای از خانه های بسیار با ارزش دوره قاجار متصل می کند. فقدان مطالب کتبی و مستند که اشاره بر سابقه تاریخی بنا داشته باشند تخمین تاریخ دقیق ساخت بنا را غیرممکن ساخته است. با این وجود علیرغم گمانه های مبنی بر وجود ریشه اصلی بنا در دوره سلجوقی و صفویه آنچه امروز بنام مجموعه خانه های تاریخی عامری شناخته می شود در اواخر دوره زندیه و ابتدای شکل گیری سلسله قاجار پدید آمده است.مالک نخستین بنا فردی بنام سهام السلطنه عرب بوده است که این بنا را به پاس حمایت از حاکم وقت کاشان و دفع محاصره آقا محمد خان از وی به هدیه می گیرد. اما بنا شهرت خود را از فرزند وی ابراهیم خلیل خان عامری از اعیان و قدرتمندان بسیار بانفوذ گرفته است که در میان دیگر برادران خود از نفوذ و اعتبار بیشتری برخوردار بوده است. مجموعه عامری ها تا حدود دهه 30 قرن حاضر مورد استفاده مالکین اصلی بوده است اما بتدریج بعد از این تاریخ در سراشیبی فراموشی قرار می گیرد. عدم نگاهداری مناسب و شیوه بهره بری غیر اصولی از بنا لطمات شدیدی به پیکره بنا بعد از این تاریخ وارد می سازد. با واگذاری مجموعه به سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی اصلی طرح بازسازی و مرمت و احیا مجموعه عامری ها روحی تازه در کالبد فرسوده این مجموعه با ارزش دمیده می شود. و در تداوم روند مرمت و احیا خانه تاریخی عامری ها به تناسب کاربری انتخابی اقامتگاه رستوران، لزوم الحاق خانه های تاریخی مجاور آن جهت رفع برخی از نیازهای طرح احساس گردید ودر پیروی از این امر از طرف دفتر طرح پردیس (متولی پروژه)خانه های تاریخی حشمت اله خان عامری که متعلق به برادر ابراهیم خلیل عامری میباشد و خانه تاریخی رئیسیان زاده خریداری و به مجموعه پردیس عامری ها اضافه گردید. در حال حاضر مجموعه پردیس عامریها در بازیافت عناصر اصلی و کالبدی گم کشته خود در میان بافت می باشد که مجموعه ای پیچیده از فضاهای زیستی مرتبط با یکدیگر را تشکیل می داده اند. در عین حال روند مرمت و بازسازی و تبدیل به مجموعه ای اقامتی – سیاحتی نیز در حال طی کردن مراحل پایانی خود می باشد در ارتباط با خانه عامری ها می توان اذعان داشت اگرچه این مجموعه فاقد برخی از ظرفیتهای موسوم در خانه های هم عصر خود بوده است اما وسعت و ترکیب آن در میان بافت موید عظمت و تناسبات کاخ گونه بنا می باشد. اگرچه مجموعه در میان دو معبر اصلی و گذرهای فرعی قرار گرفته است اما چون سایر بناهای سنتی رو به درون دارد و تظاهر خارجی عمده یی ندارد. به گونه ای که ممکن است ناظری از کنار این مجموعه وسیع و مفصل عبور نماید بدون آنکه آن را درک کند. وضعیت حیاط مجاور با حیاط بیرونی به گونه ای است که احتمال الحاق در مرحله ای دیگر به مجموعه را در ذهن به میان می آورد عدم وجود تزئینات چشم گیر و حیاط اندرونی بسیار کوچک ، همچنین نوع گچ کاری حیاط اندرونی که متاخر، فرهنگی و با اصالت کمتر است ، احتمال ساخت همزمان این قسمت را با بخش اصلی کاهش می دهد. ضمن آنکه حیاط اندرونی و بیرونی اصلی فضاهای متعلق به آن ها ، مجموعه ای کامل از یک خانه کویری را شکل می دهند که مستقل از حیاط یوسفی ها می باشد. لذا احتمال بسیار وجود دارد که این بخش در جهت توسعه خانه عامری و به دلیل ایجاد استقلالفضایی برای سکونت یکی از اعضای خانواده به شکل کامل ، هر چند کوچکتر در کنار خانه اصلی ایجاد شده باشد.حیاط دارای حوض میانی و چهارباغچه در طرفین است و تنها در جناح جنوب شرقی خود دارای سه اتاق پنج دری است حد فاصل دو حیاط بیرونی و اندرونی به شکل اتاقی بزرگتر و مرتفع تر شکل گرفته است که به هر دو حیاط نگاه دارد. حیاط اندرونی در مقایسه با سایر فضاهای باز مجموعه کوچک می نماید. حیاطی است مربع شکل و به تبع ابعاد آن، فضاهای کناری کوچکی را شامل می شود. در صورت پذیرش این حیاط به عنوان اندرونی خانه دوم ، باید گفت که به دلیل کمی فضای حیاط و نزدیکی اضلاع و همچنین ارتفاع تالار، میزان آفتابگیری بسیار کمی داشته و در زمستان چندان به کار نمی آمده است،لیکن در فصل گرما فضای خنک و آرام و به دور از تکلف دارد. از نکات بارز این حیاط کوچک تزئینات گچی با نقش گل و پرندگان و متفاوت با گچ کاری هندسی رایج در ساختمان های کویری هم عصر خود است. اگرچه در ظاهر از ارزش کمتری برخوردار می باشند، لیکن در اختصاصی کردن و متمایز نمودن این فضا یا حیاط مینیاتوری نقش به سزایی ایفا می کنند. این حیاط از طریق یک معبر به حیاط گونه یا زمینی راه دارد که از طریق پلکان یا حمام در ارتباط است، به عبارتی دسترسی اندرونی ها به حمام به صورت مستقل تامین گردیده است. مجموعه خانه های عامری ها نمونه یی است کامل و مفصل از یک خانه کویری کاشان که سنت، تجدد خواهی، شکوه، آرامش هنر و ساماندهی هنرمندانه قضا را در میان خشت و اجرا جای داده است.خانه حشمت اله خان از مجموعه پردیس عامریها در مقایسه با مجموعه عامریها از سادگی بیشتری برخوردار است و از گچبریها، تزئینات و نقاشی های موجود در خانه عامری چیزی در این بنا به چشم نمی خورد. مجموعه از دو بخش قاجار(جبهه شمالی بنا) و پهلوی (بخش شرقی) تشکیل یافته و در قسمت شرقی آن کارگاهی قرار دارد که به کارگاه ابریشم ریسی موسوم بوده است این بخش در گذشته ضمن ارتباط با خانه حشمت اله خان بطور مستقل با کوچه پشتی مجموعه ارتباط داشته است و دسترسی اصلی آن از این کوچه بوده است.جداره خارجی مجموعه متاثر از بافت کناره بسیار نامنظم است، لیکن فضاهای داخلی هر کدام به خودی خود در مجاورت با یکدیگر و همینطور در عناصر و اجزا خردتر، به غنایت هندسی، منظم و کامل می نمایند. ورودی های پیدا و پنهان مجموعه به معابر مختلف راه می برد ورودی اصلی به حیاط کوچکی باز می شود که به عنوان پیش فضایی جهت انتخاب مسیر حرکت بعدی عمل می کند دو خروجی از این حیاط که هر یک به یک هشتی منتهی می شوند، امکان انتقال به حیاط بیرونی و دیگری به حیاط اندرونی را میسر می کنند. دسترسی حیاط مستقل مجاور حیاط بیرونی (موسوم به حیاط یوسفی ها) ظاهرا" از طریق حیاط بیرونی تامین می گردد. اگرچه ورودی مجزایی جهت آن در مفصل دو حیاط تعبیه گردیده است. حیاط بیرونی حیاطی است دو ایوانه با فضای حوض خانه در جناح جنوبی آن تالار اصلی در جبهه شمالی حیاط به واسطه ایوان خود با حیاط در ارتباط می باشد. در بخش زیرین این تالار دسترسی به فضای سرداب از طریق پلکانی که بر روی محور اصلی حیاط قرار گرفته اند، تامین می شود. بدنه های شرقی و غربی حیاط مشتمل بر پنج اتاق در هر جناح می باشد که با توجه به زاویه استقرارشان در فصول مختلف عملکرد یکسان می یافته اند. حوضخانه در ضلع جنوبی حیاط فضایی نیمه باز است که حوض آن با جویی به حوض اصلی حیاط و حیاط های دیگر مرتبط می باشد. بخش مربوط به تالار به ارتفاع دو طبقه بوده که در جناحین تالار اصلی تعدادی اتاق 3 دری سازمان یافته اند. حیاط دارای یک حوض و دو باغچه با ابعاد برابر می باشند و تزئینات عمده آن شامل یزدی بندی ایوان تالار شمالی ، همچنین گچبری دیواره ها و آجرکاری از راه ها می باشد.
 
 
 
تالار اصلی اندرونی با انحراف از راستای محور اصلی حیاط بیرونی در جنوب حیاط ، پشت به تالار حیاط بیرونی کرده است. دسترسی میان دو تالار از این ایوان ها تامین می گردد. تالار حیاط اندرونی با واسطه یک ایوان یزدی بند شده با حیاط مربوط می باشد. این تالار بر روی یک سردابه واقع شده است که به مراتب سطح بیشتری نسبت به سردابه حیاط بیرونی دارد. بخش زمستان نشین یا جناح شمالی حیاط چندان مفصل نبوده شامل یک اتاق پنج دری و چهار اتاق سه دری در اطراف آن می باشد. ورودی مجزا دیگری که در گوشه شرقی این حیاط ارتباط میان بیرونی و درون بنا را برقرار می سازد. جبهه شرقی ( جنوب شرقی ) این حیاط دارای چهار اتاق کشیده تر از حد معمول می باشد که در طرفین حوض خانه سازمان یافته اند . از آنجا که انحراف محور این حیاط نسبت به محور شمال – جنوب به نسبت دو حیاط اول تناسبات بکار رفته در حیاط سازی این مجموعه نیز بر گرفته از تناسب حاکم بر حیاط عامریها است . بخش جنوبی خانه بکلی تخریب گردیده است و عملا" اظهار نظر قطعی در خصوص پلان معماری آن نمی توان نمود .
 
خانه رئیسان زاده از دیگر بناهای مجموعه پردیس عامریها است که از نظر دوره ساخت هم دوره مجموعه عامریها می باشد و لیکن با توجه به نقل قولها و اسناد موجود مالک اولیه و سازنده آن مشخص نیست تنها شواهد موجود حاکی از آن است که این بنا متعلق به یکی از پسران بنام ابراهیم خلیل خان عامری می باشد و نسل در نسل بین خانواده انتقال یافته تا اینکه در سال در 1379در راستای توسعه طرح پردیس عامری ها از طرف دفتر طرح پردیس از وارثان رئیسیان زاده خریداری گردید و مورد مرمت و احیا قرار گرفت.خانه رئیسیان از دو حیات اندرونی و بیرونی تشکیل یافته که به صورت گودال باغچه اجرا گردید. این مجموعه به دلیل ساخت و سازهای مختلف در دوره های متفاوت از اصالت پلایی کمتری برخوردار بوده و تزئینات وابسته به معماری در این مجموعه خیلی کم به چشم می خورد.این مجموعه به لحاظ قرارگیری آن در بافت تاریخی و همچنین وجود آثار غنی معماری ایرانی و جاذبه های طبیعی و فرهنگی شهر از یک سو و عدم وجود اقامتگاههای مناسب جهت استقرار بازدید کنندگان از شهر از سوی دیگرمی تواند کمک بسیار موثر در امر گردشگری شهرستان و ایجاد زمینه لازم جهت بازدید بازدیدکنندگان از جاذبه های فرهنگی- اقتصادی و طبیعی این شهر باشد.
 
 
 
جاذبه های پیرامونی بنا
 
 
 
کاروانسرای مرنجاب ، آب سرخ فریزهند ، غار نیاسر ، خانه بروجردی ها ، آرامگاه سهراب سپهری ، آرامگاه بابا افضل کاشانی ، آرامگاه محتشم کاشانی ، آرامگاه فیض کاشانی ، مدرسه آقا بزرگ کاشان ، حمام عبدالرزاق خان ، حمام مجموعه اردهال ، مسجد میرعماد ، امامزاده حبیب بن موسی، امامزاده شاهزاده عیسی و یحیی ، بقعه ابولؤلؤ ( باباشجاع الدین ) ، باغ   و کاخ تاریخی فین ، روستای ابیانه ، تپه های سیلک و ... از جمله جاذبه های تاریخی و طبیعی پیرامونی مجموعه تاریخی عامریها است. در این میان ،غار نیاسر از عجایب و نوادر آثارباستانی است. درحدود 1800 تا 2000 سال قبل در دل کوه کرکس و برفراز تپه های آهکی مشرف بر نیاسر کاشان و احتمالاً با مقاصد آیینی و مذهبی به صورت تونل سنگی پرپیچ و خم با ابزارهای ابتدایی کنده شده است. غار نیاسر کاشان شامل مجموعه زیرزمینی و پیچیده ای است که از راهروهای تنگ و طولانی و اتاق ها و چاه های متعددی تشکیل شده و دسترسی به اعماق آنها بدون بهره گیری از وسایل پیشرفته امروزی ممکن نیست. این غار که به " سوراخ رئیس " یا " غار ویس " شهرت دارد قرن ها نامکشوف ماند و در هیچ یک از متون تاریخی و آثار تحقیقی قرون اخیر و رغم ذکر سایر بناهای تاریخی منطقه نظیر آتشکده نیاسر (بنا شده توسط اردشیر بابکان مؤسس سلسله ساسانیان ) مورد اشاره قرار نگرفته است. از شگفتی های این غار انسان ساخت بودن آن است. کمبود هوا در هیچ نقطه ای از آن احساس نمی شود و حتی در عمیق ترین نقاط آن عمل تهویه به طور طبیعی انجام می گیرد. یکی او فرضیات درمورد منشاء تاریخی این غار بیانگر این است که درساخت آتشکده نیاسر از سنگ های تراشیده شده حاصل از کندن غار استفاده شده است